รางวัลโนเบล 2025 - ทีเร็กซ์ (T reg) บอสทหารผู้รักษาสันติของระบบภูมิคุ้มกัน
🎬 ตอนที่ 1: สงครามในร่างกาย
ในร่างกายของเรามีกองทัพ “ทหารไดโนเสาร์” (ระบบภูมิคุ้มกัน) คอยปกป้องเมืองร่างกายจากศัตรูทั้งหลาย อย่างไวรัส แบคทีเรีย และเซลล์มะเร็ง
กองทัพเราพร้อมบวก มาเลยยยยยย
เห้ยดูเหมือนจะดีแล้วเชียว ศัตรูเข้ามาไม่ได้
.
แต่ปัญหาคือ… บางทีทหารก็ยิงมั่ว!!! แบบว่าบวกเต็มเกียร์ ไม่สนหน้าอินทร์หน้าพรหมละ
ความบวกพุ่งกระฉูด ใครโผล่มาฉันยิงพรุน ถ้า“พลเมืองดี” อย่างเซลล์ร่างกายของเราเองผ่านมาก็คือดับอนาจ
พลเมืองดีที่ว่าก็เช่น ตับ ตา หรือผิวหนังของเราเอง
นี่เลยเป็นจุดเริ่มของ โรคภูมิคุ้มกันทำร้ายตัวเอง (autoimmune diseases)
🦕 ตอนที่ 2: หัวหน้า T-REG สอนให้ใจเย็น
ในปี 2025 นี้ รางวัล โนเบลสาขาสรีรวิทยาและการแพทย์ 🏅
ตกเป็นของนักวิทยาศาสตร์ 3 ท่าน ได้แก่
Mary Brunkow, Fred Ramsdell, และ Shimon Sakaguchi
ผู้ค้นพบสิ่งที่เรียกว่า Regulatory T cell (Treg) หรือเรียกสั้นๆว่าทีเร็กซ์
เห็นแล้วคิดถึงไดโนเสาร์ตัวบอสเลยอ่ะ
ใช่แล้ววววว ทีเร็กซ์ เปรียบเสมือน “บอสผู้คุมกองทัพให้ไม่ยิงมั่ว”
🧠 ตอนที่ 3: กำเนิดหน่วย ทีเร็กซ์ (Treg)
ทีเร็กซ์ (Treg) คือ “บอสผู้คุมกองทัพ” ของระบบภูมิคุ้มกัน
พวกมันมีหน้าที่ คอยห้ามเพื่อนๆ ทหาร ไม่ให้ทำร้ายคนในเมือง
ถ้าทหารตัวอื่นเริ่มจะยิงพลเมืองดี
Treg จะเข้ามาตะโกนด้วยสัญญาณว่า IL-10, TGF-β หรือ CTLA-4 ทันที
จริงๆมันคือสัญญาณทางเคมีที่แปลความง่ายๆ เป็นภาษามนุษย์ว่า
"โว๊ยยยยย หยุดยิงก่อนโว๊ยยยยทุกคนนนนน"
นั่นหล่ะจ่ะ บอสสั่งด้วยโค้ดละ ทุกคนก็จะหยุดยิงโดยดี
🧬 ตอนที่ 4: รหัสลับในตัวทีเร็กซ์
นักวิทยาศาสตร์พบว่า Treg ทุกตัวมีรหัสประจำตัว
คือยีนชื่อว่า FOXP3 (ฟอกซ์ พี 3)
ความว่าบอสทหารนี่เกิดมาแบบบอร์นทูบี
มี FOXP3 ติดตัวมาจากท้องพ่อท้องแม่
เป็นผู้ถูกเลือกให้ทำหน้าที่นี้
เหมือนดาบเจ็ดสีมณีเจ็ดแสง 5555+
.
คือมันต้องมีดาบ เอ้ยยย มียีนนี้เท่านั้นความสามารถนี้ถึงจะเกิด
ถ้ายีนนี้เสียหาย → Treg จะหายไป → ทหารทั้งกองทัพยิงกันเอง 💥
โรคที่เกิดจาก FOXP3 พัง เช่น IPEX syndrome
เด็กที่เกิดมาจะมีอาการภูมิคุ้มกันทำร้ายร่างกายตัวเองอย่างรุนแรง
และนั่นทำให้นักวิทยาศาสตร์รู้ว่า
“เราทุกคนรอดอยู่ได้ เพราะมี Treg คอยรักษาความสงบไว้”
🏰 ตอนที่ 5: ดาบสองคมของทีเร็กซ์
อะไรที่มากไปก็คือไม่ดี ทีเร็กซ์ก็เช่นกัน ต้องทำงานแบบกลางๆ
-
ถ้า ภูมิคุ้มกันทำงานมากเกินไป → เกิดโรคแพ้ภูมิตัวเอง (Autoimmune)
-
ถ้า ทำงานน้อยเกินไป → มะเร็งหรือเชื้อโรคจะรอด
ดังนั้น “หัวหน้าทีเร็กซ์” ต้องบาลานซ์ให้ดี
คอยสั่งทหารให้รู้จักแยกแยะ ว่าใครคือศัตรู ใครคือพลเมืองดี
🏅 ตอนที่ 6: ทำไมถึงได้รางวัลโนเบล
เพราะการค้นพบนี้ เปลี่ยนมุมมองทั้งวงการแพทย์
จากเดิมเราคิดว่า “ภูมิคุ้มกัน = ต้องต่อสู้”
แต่ตอนนี้เรารู้แล้วว่า “ภูมิคุ้มกันที่ดี = ต้องรู้จักยับยั้ง”
นี่คือหัวใจของแนวคิด Peripheral Immune Tolerance (ภูมิคุ้มกันที่ทนต่อสิ่งในร่างกาย)
ถ้าไปฟังคลิปประกาศรางวัลและสัมภาษณ์นะ เค้าจะบอกว่า
“A fundamental discovery about the principle that keeps our immune system in check.”
นั่นคือ การค้นพบว่าระบบภูมิคุ้มกันของเราทำงานอย่างสมดุลได้ยังไง
🌿 สรุปแบบง่ายสุด
“ร่างกายเราไม่แข็งแรงเพราะสู้เก่งอย่างเดียว แต่เพราะรู้ว่าเมื่อไหร่ควรหยุด”
ดังนั้นปีนี้ Nobel Prize 2025 สาขาสรีรวิทยาและการแพทย์ จึงขอมอบเหรียญทองให้กับการค้นพบ
🦖✨Treg – บอสทหารผู้รักษาสันติในร่างกายมนุษย์ 🦖✨


Comments
Post a Comment